5 bewezen methodes om woordjes beter te onthouden

Suzanne Mooi

Je staart wanhopig naar de enorme lijst met woordjes die voor je neus ligt. Hoe krijg je deze ooit in je hoofd gestampt? Nooit! Want de tijd van ouderwets ‘woordjes stampen’ ligt gelukkig ver achter ons. Volg deze wetenschappelijk bewezen leertechnieken en je wanhoop verandert als snel in vertrouwen. Die woordjes onthoud je straks – met groot gemak- állemaal!

1. Herhaal de woordjes gespreid over de tijd: spaced repetition

In een meta-analyse van 254 studies (Cepeda et al., 2006) bleek dat spaced repetition het telkens overtuigd won van het traditionele ‘woordjes uit je hoofd stampen’. Spaced repetition betekent dat je informatie meerdere keren herhaalt, maar met steeds langere tussenpozen. In plaats van alle woordjes in één keer te leren (cramming), herhaal je de stof in kleine hoeveelheden, verspreid over meerdere dagen of weken. Door te herhalen net vóór je iets vergeet, versterk je de geheugensporen. Je kunt de woordjes daardoor op de lange termijn veel beter onthouden.

Aan de slag!

Optie 1: Maak een account aan op StudyGo; het algoritme laat je automatisch leren met spaced repetition. Maak je al gebruik van StudyGo? Dan ben je – misschien zonder dat je het wist- al langer met deze effectieve manier van leren bezig! StudyGo gebruikt namelijk algoritmes om telkens het ideale herhaalmoment voor jou te bepalen.

Optie 2:  Ga zelf aan de slag. Je herhaalt hierbij steeds op het moment dat je het nét begint te vergeten. Gebruik eventueel een papieren systeem, zoals: doosjes of mapjes met kaartjes. De Leitner-methode kan je hierbij helpen: woordjes die je goed kent → gaan naar een volgende bak → minder vaak herhalen. Moeilijke woordjes → blijven in bak 1 → vaker oefenen. Bijvoorbeeld:

Nieuwe woordjes Herhaling
Maandag
Maandag W1 – W10
Dinsdag
Dinsdag W11 – W20 W1 – W10
Woensdag
Woensdag W21 – W30 W11 – W20
Donderdag
Donderdag W31 – W40 W1 – W10, W21 – W30
Vrijdag
Vrijdag W41 – W50 W11 – W20, W31 – W40
Zaterdag
Zaterdag W51 – W60 W1 – W10, W21 – W30, W41 – W50
Zondag
Zondag W1 – W60 (alles)

2. Haal woordjes actief op uit het geheugen: active recall

Active recall (ook wel actief ophalen) is bewezen één van de meest effectieve manieren om woordjes blijvend te onthouden. Het is een leermethode waarbij je jezelf actief probeert te herinneren wat je geleerd hebt, zonder meteen naar het antwoord te kijken. Je overhoort dus jezelf zonder te spieken!

Je oefent door jezelf actief te overhoren in plaats van woordjes alleen maar opnieuw te lezen of te markeren. Elke keer dat je probeert een woordje zélf te herinneren (zonder te spieken), wordt de herinnering sterker. Dit heet ‘the testing effect’: het testen is het leren. In plaats van de woordjes steeds opnieuw door te lezen of te markeren (passief leren), probeer je ze uit je hoofd te reproduceren. Je traint je brein als het ware om informatie op te halen uit het geheugen, waardoor je het veel beter onthoudt. Actieve recall laat je actief nadenken over wat je al weet en werkt daardoor beter dan het simpelweg herhalen van woordjes.

Aan de slag!

  • Maak gebruik van StudyGo. Actieve recall zit ingebouwd in de online oefeningen!
  • Overhoor jezelf met flashcards.
  • Maak oefentoetsen zonder te spieken.
  • Stel jezelf vragen over de leerstof of laat iemand anders dat doen.
  • Overschrijven zonder voorbeeld: kijk 5 seconden naar een woord, verberg het en schrijf het op.
  • Quiz jezelf of laat iemand je overhoren zonder je boek met de antwoorden erbij te houden.

3. Leer de woorden in een betekenisvolle context

Het is bewezen dat je woordjes beter kunt leren als deze worden gebruikt in een betekenisvolle context: een zin, een verhaal, of een situatie waarin het woord wordt gebruikt. Als woorden verbonden zijn aan een situatie, betekenis of emotie, worden ze beter opgeslagen in je geheugen. Dit maakt het ook makkelijker om ze weer op te halen in echte gesprekken of bij toetsvragen. Als je gebruikt maakt van deze techniek, dan begrijp je de woorden sneller en beter én ze blijven ook nog eens beter verankerd in je geheugen!

Bijvoorbeeld:

In plaats van alleen ‘bread= brood’ leer je:
‘My mother bakes a fresh bread every Sunday morning.’
Of: ‘My favourite breakfast is bread with eggs benedict and avocado.’

4. Koppel de woorden aan beeld en geluid: dual coding

Volgens de Dual Coding Theory van Allan Paivio worden woorden die zowel als beeld én als taal worden opgeslagen sterker onthouden. Hij stelde dat het brein informatie op twee manieren verwerkt:

  1. Verbaal systeem: woorden, taal, zinnen
  2. Visueel systeem: beelden, kleuren, vormen

Wanneer je een woord én een beeld tegelijk leert, worden twee geheugensporen aangelegd in je hersenen. Door leerstof zowel verbaal (woorden) als visueel (plaatjes, schema’s, symbolen) op te nemen, gebruik je dus twee systemen van je brein om de informatie op te slaan en later weer terug te halen. Als je het ene spoor vergeet (het woord), kun je het andere spoor (het beeld) gebruiken als geheugensteun.

 Je vergroot dus de kans dat je de woordjes later gemakkelijker op kunt halen uit je geheugen! Met deze leertechniek koppel je een woord bijvoorbeeld aan plaatjes, kleuren, gebaren of uitspraak.

Aan de slag!

  • Maak flashcards met beeld én tekst.

Schrijf op de voorkant het Nederlandse woord (alleen tekst). Schrijf op de achterkant het Engelse woord (tekst + tekening). Maak dus bij elk woord een kleine, eenvoudige tekening die het woord voorstelt. Hoe simpeler de tekening, hoe beter: je herkent het beeld sneller en koppelt het makkelijker aan het woord.

Dog → teken een hondje 🐶

Sun → teken een zon 🌞

Book → teken een boek 📖

  • Voeg – naast de tekening- bij elk woord ook nog een beweging toe indien mogelijk. Zo wordt er nog een derde geheugenspoor aangelegd! Doe een hond na bij dog, straal als een sun en sla met je handen denkbeeldig een book open. Positief side affect: het tovert vast ook nog een lach op je gezicht!
  • Kun je een of meerdere woorden moeilijk onthouden? Teken een eenvoudige strip waarin de woorden verwerkt zijn. ‘De dog zit aan tafel met een book in de sun.’ Je koppelt de woorden aan elkaar in een of meerdere beelden. Dit beeld kun je bijvoorbeeld tijdens een toets oproepen in je hoofd. Zo kan de strip die je zorgvuldig tekende je mooi weer een extra punt bezorgen!

  • Maak online een tabel met woordjes en icoontjes:


DutchEnglishPictogram
fietsbike🚲
regenrain🌧️
vliegtuigairplane✈️

5. Leg de woordjes uit aan een ander: the protégé-effect

Leren door uitleggen leidt tot betere verwerking en begrip (Fiorella & Mayer, 2013). Als je iets uitlegt, dan dwing je jezelf om de stof écht te begrijpen. De wetenschap dat je moet gaan onderwijzen, verhoogt je leerniveau. Dit heet het protégé-effect: mensen leren beter als ze denken dat ze iemand anders moeten onderwijzen. Tijdens het uitleggen denk je actief na over wat je weet, je vertaalt de informatie uit je geheugen naar uitleg en door het geven van uitleg ontdek je sneller fouten in je kennis.

Zoek een ‘slachtoffer’ om je woordjes aan uit te leggen! Kun je niemand vinden? Zoek een knuffel of een foto. Het gaat om het idee dat je brein ervaart dat je een uitleg geeft.

Aan de slag!

  • Doe alsof je docent bent

Kies 10 woordjes uit die je wilt leren. Leg elk woord hardop uit aan een (denkbeeldige) leerling:

Adult’ betekent volwassen, je spreekt het uit als ‘a·duhlt’, en zo schrijf je het!’

  • Doe een duo-oefening met een klasgenoot of een familielid

Iemand is de ‘leraar’ en iemand is de ‘leerling’. De leraar legt 5 woordjes uit, controleert of de ander het begrijpt en stelt vragen. Daarna wisselen de rollen om.

  • Maak een uitlegvideo

Neem jezelf op terwijl je de woordjes uitlegt, alsof je een taalcoach bent. Beluister het terug: klopt je uitleg? Heb je alles juist?

Extra tip! Maak een filmpje met gebaren of tekeningen erbij (dual coding + protégé-effect = een nog beter resultaat).

Heb je geen zin of tijd om uit te vinden welke leertechniek jij het beste kunt toepassen om effectief woordjes te leren? Wacht dan niet langer en start met het oefenen van woordjes op StudyGo! Het leerplatform is ontwikkeld in samenwerking met onderwijskundigen en gebaseerd op wetenschappelijk bewezen leertechnieken. Met 1 klik op de knop start je vol vertrouwen jouw oefensessie; laat die woordjes maar komen!  

Main shop CTA

Learning vocabulary and definitions on StudyGo is free for everyone. If you want to try out the other packages, there is always a 7 day free trial.